Tükürük Bezi Tümörleri

Tükürük bezi tümörü, iyi ya da kötü huylu olabilir. Vücudumuz için oldukça önemli bir yeri olan tükürük bezlerinde meydana gelen rahatsızlıklar hayati risk oluşturabiliyor. Tükürük bezi tümörleri yoğun sigara ve alkol kullanan insanlarda sık görülür. Tükürük bezi, tükürük olarak adlandırılan ve vücudumuz için gerekli olan salgının üretilip sindirilmesine yardımcı olur. Tükürük gırtlak, burun, ağız ve boğaz için gereken nem oranını sağlar ve dengede tutar. Tükürük bezlerinin en önemli özelliği vücudun enfeksiyon ve mikroorganizmalara karşı koruyucu olmasıdır.

Major tükürük bezleri şöyle sıralanabilir;

Sublingual tükürük bezi, dil altında bulunur.
Submandibuler tükürük bezi, çene altında bulunur.
Parotis tükürük bezi, kulak önünde bulunur.

Tükürük Bezi Tümörü Nasıl Olur?

Tükürük bezi tümörü oluştuktan sonra kısa sürede büyüme eğiliminde olsa da yavaş yavaş büyüdüğü de gözlemlenebilir. Tükürük bezi tümörü oluştuktan sonra gözle görülür bir şişlik fark edilebilir. Tümör gözle görülür şekilde büyümediği sürece hastalar tarafından fark edilemeyebilir. İyi huylu tümörler daha yavaş büyürken kötü huylu tümörlerin büyümesi hızlı olabilir. Kötü huylu tümörler yayılma eğilimindeyken iyi huylu tümörlerde bu eğilim söz konusu olmaz. İyi huylu tümörde ağrı görülmediği ve tümörün büyümesi yılları bulabildiği için teşhisi zor olabilir. Kötü huylu tümörler hızlı büyüdükleri gibi farklı yerlere sıçrayabilir, ağrıya neden olabilirler. Toplumda iyi huylu tümörler daha sık görülmekle beraber iyi ve kötü huylu tümörlerin de çeşitleri vardır.

İyi huylu tümörler şöyle sıralanabilir;

Pleomorfik adenom, en sık görülen tümör çeşididir.
Warthin tümörü, zararsız tümör çeşitlerinden biri olarak kabul edilir.
Basal hücreli adenom, sık görülen bir tümör çeşididir.
Onkositoma, zararsız tümör çeşitlerinden biri olarak kabul edilir.

Kötü huylu tümörler şöyle sıralanabilir;

Karsinoma ex pleomorfik adenoma
Malign mixed tümör
Asinik hücreli karsinom
Adenokistik karsinom
Mukoepidermoid karsinom

Tükürük Bezi Tümörü Neden Olur?

Tükürük bezi tümörünün nedeni her zaman belli olmasa da tükürük bezi tümörüne ve hastalıklarına neden olabilecek bazı faktörler şöyle sıralanabilir;

Genetik faktörler başlıca sebepler arasında kabul edilir. Birçok hastalıkta olduğu gibi anne ve babada görülen tükürük bezi hastalıkları ve tümörleri çocuklarda da görülebilir.
Yaşın ilerlemesi vücudu birçok hastalığa karı daha savunmasız hale getirir. Kanser ve çeşitli hastalıkların başlıca nedeni yaşın ilerlemesidir. Tükürük bezi hastalıklar ve tükürük bezi tümörü için de aynı şey geçerlidir.
Yoğun sigara kullanımı vücuttaki birçok organı ve dokuyu etkiler. Tükürük bezi, gırtlak ve boğaz başta olmak üzere birçok unsur üzerinde etkili olabildiğinden tümör oluşumunu da tetikleyebilir.
Fazla radyasyona maruz kalma tümör oluşumuna sebep olabilir.
asbest madenciliği ve sıhhi tesisat işiyle uğraşanlarda tümör oluşumu görülebilir.

Tükürük Bezi Tümörü Belirtileri Nelerdir?

Tükürük bezi tümörü belirtileri şöyle sıralanabilir;

Belirtiler tümörün iyi veya kötü huylu olup olmadığına göre değişebilir. Kötü huylu tümörlerde kısa sürede ortaya çıkan ve gözle görülür hale gelen şişlik, şişliğin bulunduğu bölgede ağrı görülebilir. Hastalar çoğunlukla şişliğe dokunduklarında ve şişliğin olduğu bölgede ağrı hissettiklerinden bahsederler. Ağrı çene ve boyun bölgesine yayılabilir.
İyi huylu tümörlerde yavaş yavaş büyüyen bir şişlik söz konusu olabilir. Hastalar şişliğin oluştuğu bölgede yavaş yavaş büyüyen bir şişlikten ve o bölgede hissedilen hassasiyetten bahsederler.
Şişliğin olduğu bölgedeki kaslarda güçsüzlük görülebilir.
Şişliğin olduğu bölgede uyuşukluk olabilir.
Yutkunmada güçlük meydana gelebilir.
Hastalar ağzı geniş şekilde açmakta zorlanabilirler.

Tükürük Bezi Tümörü Nasıl Tedavi Edilir?

Tükürük bezi tümörü tedavisi tümörün iyi veya kötü huylu olup olmamasına ve hangi bezde oluştuğuna göre planlanır.

Tedaviler şöyle sıralanabilir;

İlk etapta genel anestezi yöntemiyle hasta uyutulur.
Parotis bezinde oluşan tümörler pleomorfik adenom ya da warthin tümörü olabilir. Her iki tümör de iyi huylu olduğu için tümörler bezin kısmi dokularıyla beraber çıkarılır. Eğer bezin derin bir kısmında tümör oluşumu mevcutsa işlem daha uzun sürebilir. Önce bezin yüzeysel lobu çıkarılır ardından tümör bulunduğu yerden çıkarılır.
Parafarengeal bölgede tespit edilen tümörlerin çıkarılması için boyun kısmında kesi işleminin yapılması gerekir. Kesi işleminin ardından tümörün bulunduğu bölgeye erişilir ve tümör çıkarılır.
Submandibular tükürük bezinde oluşan tümörler tek başına değil tükürük beziyle birlikte alınır. Bu bezde oluşan tümörlerin tedavisi için tümörle birlikte bezin de alınması gerekir.
Damak bölgesinde oluşan tümörler patolojik inceleme için çıkarıldıysa ve iyi huyu olduğu saptandıysa tedaviye ihtiyaç kalmaz.

Tükürük bezi tümörleri kötü huylu olmadıkları sürece hayatı tehdit etmezler. İyi huylu tümörlerde büyüme gözle görülür derecede değilse cerrahi operasyon gerekmeyebilir.

Tükürük Bezi Hastalıkları Nelerdir?

Tükürük bezi hastalıkları şöyle sıralanabilir;

Tükürük bezi taşı hastalığı, arılığı ve rahatsız edici bir hastalıktır. Hastalar şikâyetlerini ağızda hissedilen yumru ve buna bağı olarak gelişen beslenme bozuklukları olarak tarif ederler.
Tükürük bezi enfeksiyonu, yanaklarda ve çenenin altında ağrı hissedilebilir. Enfeksiyonun şiddetine bağlı olarak halsizlik, ateş ve üşüme gibi durumlar olabilir.
Tükürük bezi tümörleri, gözle görülür şişliklerle ortaya çıkar ve kesin bir sebebi olmaz.
Tükürük bezi kanseri, tükürük bezinde tümör oluşumuyla tespit edilebilir.

Tükürük Bezi Kanseri

Tükürük bezi kanseri toplumda sık görülen bir kanser türü olmasa da zaman zaman ortaya çıkabilir. Tükürük bezinde kanser oluşumu kemiklere, karaciğere, akciğere ve beyin bölgesine sıçrayabilir. Bu nedenle önemsenmesi ve kısa sürede tedavi edilmesi gereken bir kanser çeşididir. Kanser şüphesi olan hastaya ilk yapılması gereken genel muayene ve hasta öyküsü dinleme olacaktır. Hastanın şikâyetlerinin ne kadar süredir var olduğu, ilk belirtilerin ne zaman ortaya çıktığı öğrenilmelidir. Fiziksel muayenede gözle görülür şişliğin yanı sıra şişliğe dokunulduğunda ağrı hissedilebilir. Ağrılı tümör oluşumu çoğunlukla kanseri işaret ettiğinden bilgisayarlı tomografi yöntemi kullanılabilir. Tükürük bezinde meydana gelen kanser oluşumunun kesinleşmesi için patolojik inceleme gerekir. Tümörden alınan doku örneğinde kanserli hücreler saptanırsa kanserin kaçıncı evrede olduğunu saptamak gerekir. Bunun için manyetik rezonans görüntüleme yöntemi kullanılır.

Tükürük Bezi Kanseri Tedavisi Nasıl Yapılır?

Tükürük bezi kanseri tedavisi dikkatle ve özenle yapılması gereken tedavilerden biridir. Bu kanser tedavisi diğer kanser tedavilerinden daha çok uğraş gerektirir. Kanser çeşitlerinin dirençleri değişkenlik gösterebilir. Kimi kanser türü radyoterapi ile kısa sürede gerileme gösterirken kimisi de kemoterapiye rağmen gerileme göstermeyebilir. Kanser tedavisi planlaması yapılırken hastanın cinsiyeti, yaşı, varsa farklı hastalıkları gibi birçok etken göz önünde bulundurulur. Tükürük bezi kanseri radyoterapiye direnç gösteren ve sinir yoluyla bulunduğu bölgeye uzak bölgelere sıçrayabilen bir kanser çeşididir. Bununla birlikte, operasyon sırasında yapılacak en ufak hatanın istenmeyen sonuçlara yol açtığı söylenebilir. Cerrahi operasyon sırasında tükürük bezlerinin içinden geçen sinirlerin korunması gerekir. Yüz bölgesinde bulunan sinirler mimik yaparken kaslarımızı oynatmamızı sağlarlar. Cerrahi operasyon sırasında bu sinirlere zarar gelmesi kötü sonuçlara yol açabilir. Kötü huylu tükürük bezi tümörleri kanser oluşumuyla birlikte ortaya çıktıysa cerrahi operasyonla alınmalı ve doktorun tercihine bağlı olarak ameliyat sonrası radyoterapi veya kemoterapi uygulanmalıdır.